nieuwsarchief

En nog een terugblik op de inloopdagen in Gent (gepost op 22 april 2009)

Sfeerbeelden inloopdagen 24 en 31 januari 2009 te Gent
Transitiesteden en -dorpen

Een 2-tal maanden na de inloopdagen word ik gevraagd om nog een kort sfeerbeeld te maken over de inloopdagen in Gent, 2 zaterdagen eind januari. Ik kan wel terugvallen op wat notities maar die geven geen sfeer weer, enkel droge feiten en cijfers. Dus het is wel even diep graven om me de 2 dagen weer voor de geest te halen.
Ik herinner me nog heel goed dat ik naar aanleiding van een artikel geschreven door één van mijn collega’s na een bezoek aan Totnes nieuwsgierig werd naar waar transitie voor staat. Zij verwees me door naar de inloopdagen. En het inschrijven had wel wat voeten in de aarde: geen plaats meer, toch nog een aankondiging via een mail van Netwerk Bewust Verbruiken, en dan toch plaats omwille van een nieuwe locatie.
Dus ’s ochtends trok ik vol goede moed met de trein op weg en dan nog een flinke wandeling van Gent-Sint-Pieters station naar De Vooruit, een mooi gebouw met een rijke geschiedenis van glorie, verval en nieuw leven dat me erg aanspreekt. Ik schoof net op tijd het cultuurhuis binnen en daar ontdekte ik een ruimte die ik nog niet kende, helemaal achteraan met uitzicht op het water, ruime glaspartij waar in de loop van de dag de zon aangenaam naar binnen scheen.
Het was wel wat onwennig om binnen te komen in een zaal die reeds vol zat met onbekenden, maar uiteindelijk met toch ook een paar onbekende bekenden, gezichten die ik reeds kende en ik leerde in de loop van de 2 dagen ook de mensen erachter wat beter kennen.

Voor mij bracht dag één toch een aantal nieuwe begrippen en inzichten. Want hoewel we met ons gezin reeds jaren geleden voor een meer ecologische weg gekozen hebben, de motivatie waarom en de drive om een stapje verder te gaan zijn we wat verloren. Ook ecologisch leven wordt een gewoonte waar je op den duur geen vragen meer bij stelt: we zijn toch goed bezig.
Peak oil en peak everything illustreren op een alarmerende manier dat het 5 over twaalf is. Ik was verbaasd om te leren dat we er in een beperkt aantal generaties de natuurlijke voorraden van onder meer olie voor meer dan de helft doorgejaagd hebben. Onwaarschijnlijk gewoon, ik had al vaak het gevoel dat de technologische evolutie te snel gaat en dat oneindige economische groei de foute doelstelling is. De toelichting van Rudy over peak oil en klimaatwijzigingen hebben me daarin nog gesterkt.

Wat heb ik nog meer opgestoken of voor mezelf genoteerd om mee te nemen in de loop van de 2 dagen, ook voor toepassing in mijn eigen leven los van het transitiegebeuren?
- Wachten op draagvlak voor transitie is in de maatschappij vandaag niet meer aan de orde, daar is het te laat voor. De transitie beweging wil zaken in gang zetten door ZELF te doen en niet te wachten tot anderen (medemensen, overheid, bedrijven) in gang schieten.
- Verhalen vertellend kan je delen in ervaring.
- De synergie tussen hoofd, hart en handen of tussen denken, dromen en handelen. Of hoe innerlijke transitie een vereiste is om tot handelen over te gaan. En dat de transitie-initiatieven daar aandacht voor hebben, er rekening mee houden dat er mentale hindernissen moeten genomen worden en daar ook speciale werkgroepen voor in het leven roepen: body & soul.
- Het woord veerkracht. Het is belangrijk om in lokale gemeenschappen te bouwen aan meer samenhorigheid, zelfvoorziening, zelfredzaamheid, onafhankelijkheid van externe gebeurtenissen …. Ik leg ook hier de link naar het versterken van de persoonlijke veerkracht, ik ben overtuigd van de positieve wisselwerking tussen beide niveaus.
- Binnen een eindig energie systeem is geen oneindige groei mogelijk. En transitie draait rond alle verschillende verschijningsvormen van energie: menselijke, dierlijke, fossiele, …. Energieverbruik verminderen is één van de belangrijkste doelstellingen. “Energie is de bron van alle groei en complexiteit”
- Rome en Parijs zijn niet in één dag gebouwd, een transitie dorp ook niet. Kies voor geloofwaardige en passende oplossingen, met beide voeten op de grond en stap voor stap.

De inloopdagen waren voor mij ook een hernieuwde kennismaking met permacultuur. In mijn dagen als werknemer van Velt had ik er jaren geleden reeds kennis mee gemaakt. We hadden thuis ook vage plannen om een aantal initiatieven in Engeland te bezoeken tijdens een zomervakantie. We hebben ook nog hoefvormige tuinperken aangelegd waarvan er nu nog sporen zijn in onze tuin. Maar het raakte op de achtergrond. Het is ook niet zo vanzelfsprekend om toe te passen omdat het toch wel veel kennis en waarneming vereist. Het werd als volgt geformuleerd: “de natuur heeft hele mooie systemen, leer ervan en gebruik ze.”
Aan de hand van de permacultuur principes werd een brug geslagen naar de transitie-initiatieven.
Het principe ‘ gebruik de randen en waardeer het marginale’ verwijst naar het beginsel dat op de rand waar 2 ecosystemen elkaar raken een punt ontstaat waar 1 plus 1 drie is. Een bekend voorbeeld is de bosrand. Maatschappelijk kan er op het raakvlak van 2 systemen, 2 stadswijken, tussen stad en platteland frictie ontstaan maar ook dialoog.
Ook het principe ivm gepaste antwoorden op verandering & creatief gebruik verwijst naar natuurlijke processen die niet stilstaan maar stromen in een constante wisselwerking. Transitie heeft een doel voor ogen en ontwikkelt een plan, maar gaandeweg leer je bij, stuur je het plan bij en je groeit naarmate de uitvoering vordert.

Een aantal zaken/begrippen spraken sterk tot de verbeelding:
- de inloopdagen en het gehele transitiegebeuren in Vlaanderen wordt nog maar gedragen door een handvol mensen, maar vol verbeelding, kennis en enthousiasmerend. Een hele prestatie.
- Het Cubaans transitieverhaal in "The power of community: how Cuba survived peak oil" met de bedenking, we mogen niet wachten tot we met onze rug tegen de muur staan om stappen vooruit te zetten.
- Het begrip visioning: toekomstbeelden ontwikkelen, een positieve benadering van een complexe en desastreuze mondiale situatie
- Het begrip “imagineering” daar wil ik nog eens achteraan, klinkt beloftevol en ik wil weten waar het voor staat, hetzelfde gevoel bij “open space”
- Als afsluiter een treffende formulering: “ We zoeken een alternatief voor het huidige systeem, niet alternatieven om het huidige systeem van eindeloze economische groei draaiende te houden”

Na het einde van de inloopdagen was er ondanks de alarmerende boodschap rond piekolie en klimaatwijzigingen toch een kiem geplant. Totnes en de film over gemeenschappen in Cuba tonen aan dat een individu alleen misschien niet zo veel vermag, een hele dorpsgemeenschap kan toch al wat gewicht in de schaal werpen en kan verandering in gang zetten. En dat lijkt mij op het eerste zicht de sterkte van dit model. Het gaat over een positieve benadering met veel aandacht voor het handelen: walk the talk, doe wat je zegt maar ook voor de innerlijke transitie van elke deelnemer.
Ik heb alvast een stuk motivatie teruggevonden voor de keuzes die we in het verleden reeds maakten en voor de manier waarop we ons leven en consumptiegedrag nu organiseren. En de drang ook om iets bij te dragen aan deze beweging net omdat het zo concreet kan zijn. Hoe concreet moet de komende maanden nog blijken.

Bedankt aan de initiatiefnemers om dit model uit de UK te importeren en bedankt aan de organisatoren in Gent voor de omkadering en de lekkere zelfgesmeerde broodjes.

Els


nieuws > nieuwsarchief / nieuws uit de lokale groepen
backtotop