nieuwsarchief

Suikerbewust eten: een daad van transitie (gepost op 20 januari 2014)

Ik heb me altijd maar een halve transito gevoeld. Ik sympathiseer en leef behoorlijk groen, maar ben niet echt actief in de transitiebeweging en bungelde via mijn veel actievere partner wat aan het randje. Enkele maanden geleden maakte ik echter een keuze waardoor ik dat intussen toch anders zie. Ik besloot namelijk om 30 dagen helemaal te stoppen met suiker eten. De uitdaging bestond erin om niet alleen alle voedingsmiddelen met geraffineerde suiker erin te schrappen, maar ook alles wat suikervervangers (maltodextrine, sorbitol, geraffineerde stevia, allerlei stropen, honing, etc) bevat én alle voedingsmiddelen waardoor je bloedsuikerspiegel plots en sterk stijgt, zoals tarwebrood, witte pasta en witte rijst, gebakken of gefrituurde aardappels, chips, alcohol, fruitsap ... Ik deed het meer met de bedoeling om mentale afhankelijkheid van zoet voedsel te doorbreken dan om gezondheidsredenen. Over de ups en downs van mijn suikervrije maand en mijn beslissing om daarna suikerbewust - met minimaal suikerverbruik en het vermijden van bloedsuikerpieken - te blijven eten, gaat het hier niet. Wie daarin geïnteresseerd is, kan er mijn blog 'De gelukkige eter' op nalezen. Het gaat wel over wat mijn keuze betekent in het licht van transitie. Ik ben gaan beseffen dat overschakelen naar een suikerbewust voedingspatroon eigenlijk een regelrechte 'daad van transitie' is.

Om te beginnen ging ik me een stuk kritischer opstellen ten aanzien van wat er zoal aan voedingsmiddelen te koop wordt aangeboden. Als je alle vormen van suiker wil vermijden, word je een verwoede etikettenlezer en zoek je wel eens wat op. Dat werkt flink ontnuchterend. Voor zover ik het al niet eerder wist, kwam ik tot de vaststelling dat in zowat alle bewerkte voeding wel één of andere vorm van suiker zit. Waar ik nog wel van opkeek: ook in vele produkten met een bio-label worden zoetstoffen verwerkt. Terwijl ik er tevoren argeloos van uitging dat ik in de natuurvoedingswinkel zonder zorgen om het even wat in mijn kar kon laden en het allemaal uitermate gezond was, ben ik daar intussen van teruggekomen.

Inkopen doen op automatische piloot behoort tot het verleden. Aan de ene kant zorgt het voor frustratie om te beseffen dat ik meer dan driekwart van alles wat in de gemiddelde supermarkt te verkrijgen is links moet laten liggen. Aan de andere kant voelt het bevrijdend om een grote mate van onafhankelijkheid te verwerven van de voedingsindustrie die er vooral op gericht is mij te laten consumeren, eerder dan mijn gezondheid te bevorderen. Ik negeer nu alle geraffineerde produkten die op voedsel lijken maar het eigenlijk niet zijn omdat hun voedingswaarde uiterst beperkt is en ze hopen ingrediënten bevatten die mijn gezondheid absoluut niet ten goede komen. De schreeuwerige gezondheidsclaims op hun verpakkingen leiden mij niet meer om de tuin.

Dat betekent vanzelf dat ik nu veel meer 'eenvoudige', onbewerkte voeding eet. Meer groenten en fruit bijvoorbeeld die ik bij voorkeur uit de lokale biologische produktie haal. Door suiker te schrappen is mijn smaak gevoeliger en gevarieerder geworden en hecht ik meer belang aan kwaliteit, vandaar dat ik sterker dan tevoren geneigd ben om voor bio en lokaal te kiezen. Ook die keuze geeft mij als consument een grotere weerbaarheid.

Verder zorgt suikerbewust eten voor een andere manier van leven: ik besteed meer aandacht en tijd aan het bereiden van voedsel, er is meer interactie over eten binnen mijn gezin. Voor mij is dat ook één van de dingen waar transitie voor staat: de herwaardering van elementaire daden van zorg voor onszelf en onze naaste omgeving. In veel gevallen hebben we die basishandelingen die bij mens- zijn horen – zorgen voor ons voedsel, onze kleding en woonomgeving - uit handen gegeven omdat we er door de dwang om voldoende geld te verdienen om onze consumptie op peil te houden geen tijd meer voor hebben. Ongetwijfeld ook omdat we ze minderwaardig zijn gaan vinden ten opzichte van het zoveel hoger geachte streven naar professioneel succes.

Een beetje tot mijn verbazing heb ik gemerkt dat anders gaan eten ook een sociale component en een voorbeeldfunctie heeft. Het brengt mij in verbinding met anderen en houdt een spiegel voor. In gezelschappen, op feestjes, in contacten met vrienden komt het ter sprake, ook al loop ik er niet mee te koop. Mensen stellen vragen, raken geïnteresseerd, willen een recept, gaan hun eigen voedingsgewoonten onderzoeken.

En ten slotte stel ik bij mezelf vast dat ik ook een innerlijke, mentale transitie onderga. Al zou je dat op het eerste gezicht niet verwachten: één element uit je voedingspatroon weglaten heeft ook een impact op andere levensterreinen. Het brengt een reflectie over allerlei vormen van afhankelijkheid in mijn leven op gang: afhankelijkheid van internet en sociale media en van relaties bijvoorbeeld. Ik sta ook meer stil bij persoonlijke keuzes op andere vlakken dan voeding. Evidenties worden doorbroken, ik ben minder geneigd om me te conformeren en maak authentiekere keuzes. Kortom, ik verwerf meer en meer de houdingen en opstellingen die nodig zijn om niet alleen in transitie te leven, maar er ook actief deel van uit te maken.

Als je het oppervlakkig bekijkt, zou je kunnen zeggen: 'Het is toch maar een beetje suiker? Er zijn toch veel belangrijker dingen dan dat? Klimaatverandering, opwarming van de aarde, ggo's, piekolie, ...'. Maar eigenlijk is het net zoiets als wanneer iemand die nooit eerder over transitie heeft gehoord, zegt: 'het is toch maar een beetje pesticiden op mijn groenten, ik smaak het niet en zo erg zal het wel niet zijn'. Of: 'het is toch maar een klein ritje met de auto naar de bakker, wat maakt dat voor verschil?'. We weten dat het een verschil maakt, en zo ook hebben de paar kilo's suiker die ik per jaar minder consumeer een impact die een stuk verder reikt dan mijn eigen leven. Dat is ook hoe ik transitie zie: kleine individuele daden die hefbomen vormen voor grote maatschappelijke veranderingen; persoonlijke bewustwording en ontplooiing die bijdragen aan een transformatie op wereldschaal.

Sandra Roobaert


nieuws > nieuwsarchief / nieuws uit de lokale groepen
backtotop